Kentsel Dönüşüm Nedir ve Nasıl Yapılır? 2025 Rehberi

Kentsel dönüşüm, eski ve riskli binaların yıkılıp yerine yeni, güvenli binaların yapılması sürecidir. Türkiye'de deprem riski nedeniyle kentsel dönüşüm hızla devam ediyor.

Kentsel Dönüşüm Nedir?

Kentsel dönüşüm, şehirlerin eski, yıpranmış ve deprem riski taşıyan bölgelerinin yenilenmesi sürecidir.

Amaçları

**Deprem Güvenliği:** Depreme dayanıklı binalar yapılması.

**Yaşam Kalitesi:** Modern, konforlu yaşam alanları oluşturulması.

**Şehir Planlaması:** Düzenli, planlı şehir dokusu oluşturulması.

**Altyapı Yenileme:** Elektrik, su, kanalizasyon altyapısının yenilenmesi.

Kentsel Dönüşüm Türleri

Riskli Alan İlanı

Belediye veya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, bir bölgeyi riskli alan ilan edebilir.

**Zorunlu Dönüşüm:** Riskli alan ilanı sonrası dönüşüm zorunlu hale gelir.

**Süre:** Belirli bir süre içinde dönüşüm tamamlanmalıdır.

Gönüllü Dönüşüm

Bina sahipleri, kendi istekleriyle kentsel dönüşüme katılabilir.

**Anlaşma:** Bina sahipleri ve müteahhit arasında anlaşma yapılır.

**Esneklik:** Süreç daha esnek ve hızlıdır.

Rezerv Yapı Alanı

Belediye, gelecekte kentsel dönüşüm yapılacak alanları rezerv yapı alanı ilan edebilir.

**Planlama:** Uzun vadeli planlama yapılır.

**Hazırlık:** Dönüşüm için hazırlık süreci başlar.

Kentsel Dönüşüm Süreci

1. Riskli Yapı Tespiti

Binanın riskli olup olmadığı tespit edilir.

**Teknik İnceleme:** Yetkili kuruluşlar tarafından bina incelenir.

**Rapor:** Binanın riskli olduğuna dair rapor hazırlanır.

2. Hak Sahiplerinin Belirlenmesi

Binada hak sahibi olanlar (mal sahipleri, kiracılar) belirlenir.

**Tapu Kayıtları:** Tapu kayıtları incelenir.

**Kiracılar:** Kiracıların hakları korunur.

3. Müteahhit Seçimi

Hak sahipleri, müteahhit seçer veya belediye müteahhit belirler.

**İhale:** Bazen ihale ile müteahhit seçilir.

**Anlaşma:** Hak sahipleri ile müteahhit arasında protokol imzalanır.

4. Proje Hazırlama

Yeni binanın projesi hazırlanır.

**Mimari Proje:** Binanın tasarımı.

**Statik Proje:** Deprem yönetmeliğine uygun taşıyıcı sistem.

**Ruhsat:** İnşaat ruhsatı alınır.

5. Yıkım ve İnşaat

Eski bina yıkılır, yeni bina inşa edilir.

**Tahliye:** Bina sahipleri tahliye edilir.

**Geçici Konut:** Bazı durumlarda geçici konut sağlanır.

**İnşaat:** Yeni bina inşa edilir.

6. Teslim

Yeni binadan hak sahiplerine daireler teslim edilir.

**Tapu:** Yeni dairelerin tapuları verilir.

**Yerleşim:** Hak sahipleri yeni dairelerine yerleşir.

Hak Sahiplerinin Hakları

Daire Hakkı

Eski dairesinin karşılığında yeni binadan daire alma hakkı.

**Metrekare:** Genellikle eski dairenin metrekaresine yakın veya daha büyük.

**Kat:** Kat seçiminde öncelik hakkı olabilir.

Kira Yardımı

İnşaat süresince kira yardımı yapılabilir.

**Süre:** İnşaat süresi boyunca.

**Miktar:** Anlaşmaya göre belirlenir.

Taşınma Yardımı

Taşınma masrafları için yardım yapılabilir.

Kiracı Hakları

Kiracıların da belirli hakları vardır.

**Öncelik:** Yeni binadan daire kiralama önceliği.

**Kira Yardımı:** Bazı durumlarda kira yardımı.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

Müteahhit Seçimi

Güvenilir, deneyimli ve mali açıdan güçlü müteahhit seçin.

**Referanslar:** Müteahhitin önceki projelerini inceleyin.

**Sözleşme:** Detaylı sözleşme yapın.

Sözleşme Detayları

Sözleşmede tüm detaylar net olarak yazılmalıdır.

**Daire Özellikleri:** Alacağınız dairenin özellikleri.

**Süre:** İnşaatın ne zaman biteceği.

**Kira Yardımı:** Kira yardımı miktarı ve süresi.

**Cezai Şartlar:** Sözleşmeye uyulmaması durumunda cezalar.

Hukuki Destek

Avukat desteği alın, sözleşmeyi avukata inceletin.

**Hak Kaybı:** Hukuki destek almadan hak kaybı yaşayabilirsiniz.

Tapu İşlemleri

Tapu işlemlerini dikkatlice takip edin.

**Yeni Tapu:** Yeni dairenizin tapusunu zamanında alın.

**Eski Tapu:** Eski tapu iptal edilmelidir.

Sık Karşılaşılan Sorunlar

Anlaşmazlıklar

Hak sahipleri arasında veya müteahhitle anlaşmazlık çıkabilir.

**Çözüm:** Arabuluculuk veya mahkeme.

Süre Aşımı

İnşaat, planlanan sürede bitmeyebilir.

**Çözüm:** Sözleşmede cezai şart olmalı.

Kalite Sorunları

Yeni binanın kalitesi beklentileri karşılamayabilir.

**Çözüm:** Yapı denetimi ve düzenli kontrol.

Müteahhit Sorunları

Müteahhit mali zorluk yaşayıp inşaatı yarıda bırakabilir.

**Çözüm:** Güvenilir müteahhit seçimi, belediye garantisi.

Kentsel Dönüşümün Avantajları

**Deprem Güvenliği:** Yeni binalar depreme dayanıklı.

**Modern Yaşam:** Konforlu, modern daireler.

**Değer Artışı:** Yeni daireler daha değerli.

**Altyapı:** Yeni altyapı sistemleri.

Kentsel Dönüşümün Dezavantajları

**Taşınma Zorluğu:** Geçici taşınma gerekir.

**Belirsizlik:** İnşaat süresi ve sonuç belirsiz olabilir.

**Anlaşmazlıklar:** Hak sahipleri arasında anlaşmazlık çıkabilir.

Sonuç

Kentsel dönüşüm, deprem güvenliği ve yaşam kalitesi için önemli bir süreçtir. Doğru bilgilenme, güvenilir müteahhit seçimi ve hukuki destek başarının anahtarıdır.

Kentsel dönüşüm sürecinde haklarınızı koruyun ve dikkatli olun.

İnşaat hesaplama araçlarımızı kullanın/hesapla